November 1984
Dinsdag 6 november 1984
Adrillen: gezellig, maar minder druk
“Kijk nou zelf eens. De mensen lopen met lege handen. Dat hoort niet. De mensen moeten met tassen lopen.” De spekverkoper op de Venne weet wel waarom zijn omzet in verhouding tot voorgaande jaren is gedaald. “De mensen hebben minder te besteden. Een tientje kan maar één keer uitgegeven worden.”
Een veelgehoorde opmerking gisteren op de Winschoter Adrillenmarkt. “Het is wel druk en gezellig, maar toch minder dan in voorgaandejaren.”
Ondanks een trage start -pas rond een uur of acht begon de markt op de Venne een beetje vol te lopen- leek de Adrillenmarkt die van voorgaande jaren te overtreffen. Burgemeester T. Koek van Winschoten verkondigde tijdens de officiële opening in het stadhuis trots, dat de belangstelling vanuit andere gemeenten overweldigend was.
Naast vertegenwoordigers van dertien Streekraadgemeenten waren ook hoogwaardigheid- bekleders uit Duitsland naar de Molenstad gekomen om Adrillentje mee te maken..
“En ook de veemarkt is drukker bezet dan in het vorige jaar”, vervolgde de heer Koek zijn openingsrede.
Een iets te optimistische kijk, zoals marktmeester J. Puister later op de dag duidelijk maakte. “Er waren dit jaar 155 beesten. Minder, hoewel beperkt, dan in voorgaande jaren.” De mooiste koe was van de heer L. Strijker uit Midwolda. Hendrika 9 is de naam van Miss Molenstad 1984.
HULDIGING
Een huldiging was er ook voor Lammert Stel uit Lelystad. Lammert probeert door middel van een vlotte babbel lijm aan de mensen te slijten en dat doet hij al 53 jaren. Burgemeester Koek overhandigde Lammert een Grunniger kraantjespot en de heer Willemse, voorzitter van de Ambulante handel in Nederland eerde de jubilaris met een glas-in-lood-raam.
Een opmerkelijke blik bood het Winschoter politiebureau. Honderden fietsen stonden tegen het gebouw geparkeerd. “Waarschijnlijk vinden de mensen het een prettig gevoel om de fietsen bij ons neer te zetten”, aldus adjudant Brink. De kans op diefstal werd in ieder geval aanmerkelijk verkleind.
De hobbymarkt in De Klinker trok evenals in de voorgaande jaren veel publiek. Terwijl buiten op de kermis de botsauto’s rondbonkten, toonden binnen de modellen van J. Buitenkamp uit Wittewierum hun kunnen. Een stoomtrein en een persmachine, wondertjes van techniek. Maast de heer Buitenkamp verzorgde radio Viviana een rechtstreeks programma voor de gedwongen afwezigen in het Sin Lucasziekenhuis.
Woensdag 6 november 1984
Meidoornlaan is “foek” op afwachtende gemeente
“Ze weten al jaren wat hier gestort is”.
De bewoners van de Meidoornlaan wachten gelaten maar niet geheel gerust op de uitslag van de gifonderzoeken in hun straat. De meesten raken tot het bekend worden van de resultaten geen groente uit de eigen tuin meer aan. Verontwaardiging heerst alom dat pas nu door de overheid actie wordt ondernomen. “Ze weten al jaren wat hier in de grond zit”, zijn de reacties.
Acht aanwonenden van de voormalige vuilnisbelt kregen gisterochtend bezoek van medewerkers van de Waprog. Die namen monsters van het drinkwater. Een laboratorium in Zwolle onderzoekt deze week of er gif in zit. Maandag nam de Keuringsdienst van Waren een aantal groentes mee voor een inspectie. De uitslag van dat onderzoek laat nog zeker twee weken op zich wachten.
De familie Werkman eet tot die tijd geen hap eigen gekweekte groente. Aardappels worden al geruime tijd in een winkel gekocht. Die kunnen we hier niet verbouwen. Ze rotten al vijf weken na ze gerooid zijn. Hoe het kan, ik weet het niet, zegt de heer des huizes. Zijn vrouw en hijzelf hebben weinig goede woorden over voor de gemeente. De hele Meidoornlaan is, vertelt Werkman, “foek” op wethouder Suk die het maar steeds niet nodig vond de bewoners in te lichten.
BLIKSEMS
“Hij weet al tijden bliksems goed wat hier gestort is. Zijn ouders wonen hier nota bene al jaren aan de laan”. Alle bewoners zijn ervan overtuigd dat niet alleen huisvuil in de grond is gedumpt. De voormalige inktfabriek Gembo was een fervent storter vertelt mevrouw Groenewold wier woning op exact vijf meter afstand van de voormalige stortplaats staat. De familie Groenewold schakelde twaalf jaar terug al de ombudsman in naar aanleiding van stankoverlast. “Die heeft diverse keren met de gemeente contact gezocht maar het hielp niets. Dan weer werd er dit verteld, dan weer dat”, herinnert mevrouw Groenewold zich.
Groenten verbouwen de Groenewolds al jaren niet meer in hun tuintje. “We hebben één jaartje een groentetuin gehad. Dat was in het begin toen we hier woonden. We zijn er daarna mee opgehouden, we durfden niet meer”. Dat de grond vergiftigd is, staat voor mevrouw Groenewold als een paal boven water. “Mijn man heeft een paar jaar terug boompjes gepoot achter het huis. Ze gingen allemaal dood”. Ook mevrouw Groenewold is “giftig” op de gemeente. Ik vind het een schandalige zaak dat ze nu pas iets ondernemen. Dit is toch verschrikkelijk. Ze hebben altijd geweten dat er troep in de grond zit”.
De heer en mevrouw Molema uiten zich in vrijwel dezelfde bewoordingen. “Net zo goed als wij gezien hebben wat hier werd neergegooid, weten zij het ook”, zegt Harm Molema. En zijn vrouw: “Noem maar de Gembo. Spuitbussen zitten er ook onder de grond, honderden. Een dikke “zwienerij ligt er”.
NIET GERUST
Als één van de weinigen blijven de Molema’s wel van hun groentetuintje eten. “We hebben er altijd van gegeten en dat blijven we nu ook doen. Ik ga heus niet naar een winkel om nu alles te kopen. ‘t Is afwachten”. De twee huizen verderop wonende familie Mulder heeft af en toe nog eigen groente op tafel staan. “Maar niet dagelijks”, zegt mevrouw Mulder. Erg gerust is ze echter niet. “Nee, je begint er nu wel aan te twijfelen”.
De mededelingen van wethouder Suk onlangs in de krant dat de Winschoters het opruimen van de verontreinigde grond in de Molenstad mee moeten betalen, heeft aan de Meidoornlaan kwaad bloed gezet. “Och kom nou. Flokstra (raadslid) zei onlangs ook dat ze het maar van die zevenhonderdduizend gulden moeten betalen die de gemeente vorig jaar over had. Nee, als de OGB verhoogd wordt, zal wel niemand dat in deze buurt betalen”, zegt Molema. “Laat degene maar betalen die liet hier gestort heeft”, meent mevrouw Groenewold. De heer en mevrouw Werkman reageren al even verontwaardigd: “We moeten hier al meer OGB betalen dan elders in Winschoten. Omdat we zo’n mooie tuin hebben ………. “.
Woensdag 7 november 1984
Personeel Okto geeft de moet op
Het personeel van Okto heeft de moed opgegeven de kartonfabriek voor Oost-Groningen te kunnen behouden. ” Gezien de politieke ontwikkelingen van de afgelopen dagen gebiedt de realiteit ons onder ogen te zien, dat ons streven niet dát resultaat zal opleveren, wat we hadden gewild”, staat in een verklaring van de personeelsleden.
Hoewel de werknemers benadrukken dat volgens hen opstarten van de fabriek in Winschoten nog steeds mogelijk is, stellen zij zich genoodzaakt te zien zich neer te leggen bij een uitspraak van het parlement. Ze danken iedereen die hen de afgelopen maanden heeft gesteund in hun pogingen Okto uit de motteballen te halen.
Vandaag is een delegatie van het Okto-personeel in Den Haag aanwezig bij het debat in de Tweede Kamer over Okto. Het bevreemdt Harrie Nieboer, woordvoerder van het personeel, dat de werknemers niet waren uitgenodigd voor de hoorzitting gisteren van de Tweede Kamercommissie economische zaken. De vakbeweging en het gemeentebestuur werden daarbij wél gehoord. “Waarom hebben ze ons niets daarvan laten weten? Tenslotte hebben wij een tegenrapport gemaakt in antwoord op de negatieve uitkomsten van het rapport Keuzenkamp over het opstarten van Okto. Als gevolg van ons rapport is aan het TNO en bureau Keuzenkamp opgedragen hun huiswerk over te maken. Maar de resultaten daarvan zijn ons ook nog niet meegedeeld”, aldus Nieboer.
Hij stelt met nadruk dat de werknemers zich niet neerleggen bij een uitspraak van de minister, maar van het parlement. “Als het parlement vandaag zegt: het is afgelopen, dan is het voor ons afgelopen. Wat moet je, na alles wat we de afgelopen maanden hebben gedaan, nu nog doen? Bezetten? Ze lachen zich hartstikke dood als wij gaan bezetten. Wat koop je daar nou helemaal voor? Bovendien zal het vanwege de noodzakelijke afbraak van een deel van de hal en de demontage zeker negen maanden duren voordat de machine daadwerkelijk naar Roermond kan verhuizen. En we kunnen de fabriek niet negen maanden lang bezet houden”.
Het Okto-comité heeft te kennen gegeven niet zonder slag of stoot akkoord te gaan met een besluit de machine naar Roermond te verkoper. Nieboer: “Er zullen vast wel personeelsleden meedoen als er wat wordt georganiseerd. Dat moet ieder voor zichzelf weten. Als ik alleen namens mezelf praat, denk ik dat ik ook wel zou meedoen. Maar als woordvoerder namens het hele personeel verklaar ik dat we het opgeven”.
Maandag 12 november 1984
Stroomstoring aan Vissersdijk
foto Engel Lameijer
Een kink in een ondergrondse stroomkabel maakte gistermiddag rond twee uur een eind aan de stroomvoorziening van een drietal panden aan de Vissersdijk in Winschoten. Ook het Winschoter koekhuis werd van het elektrisch net afgesneden. Werknemers van het EGD werkten tot het begin van de avond om het euvel te verhelpen. (Op de foto: B.H. Schipper en W. Musch van het EGD en medegedupeerde W. Veldhuyzen van Zanten).
Dinsdag 13 november 1984
Twijfel van justitie aan veiligheid Noorderschans
Tweede ontspanning binnen twee weken
Voor de tweede keer in twee weken is een gevangene uit de strafinrichting Noorderschans in Winschoten ontsnapt. Op bijna identieke wijze als zijn voorganger wist de 26-jarige H.G.F . uit Delfzijl gistermiddag tijdens het luchten over de gevangenismuur te klimmen. Volgens een woordvoerster van het ministerie van justitie in Den Haag bekijkt zeer waarschijnlijk een delegatie van het ministerie de beveiliging van de Noorderschans.
Officier van justitie mr. M.H. Severein acht de kans niet uitgesloten dat F. wanneer hij weer gepakt wordt, op vrije voeten blijft. Dat in verband met het cellengebrek in de Huizen van Bewaring. De “voorganger” van F., de 28-jarige P.S. uit Groningen loopt weer vrij rond. De politie in Groningen liet de man, die zondagmiddag 28 oktober uit de Noorderschans ontsnapte, vorige weekend weer vrij omdat er nergens een cel voor hem was. Momenteel wordt hij weer gezocht.
Officier van justitie mr. Severein zegt dat de beveiliging van de Noorderschans het pakkie aan is van het departement van justitie. Wel vindt ook hij dat er alle aanleiding is te bezien of de strafinrichting in Winschoten voldoende beveiligd is.
Directeur De Ruiter van de Noorderschans wilde geen commentaar geven op de ontsnapping van F. Hij verwees naar het ministerie van justitie in Den Haag.
Zaterdag 17 november 1984
Maquette van de drukfabriek
Zo ziet op maquette de nieuwe drukfabriek van uitgeversbedrijf J.D. van der Veen bv (Winschoter Courant) aan de Liefkensstraat er uit. Het gebouw met het afhangende dak wordt de drukhal. Links het huidige witte hoekpand waarin na een grondige restauratie de redactie van de Winschoter Courant/De Noord Ooster wordt gehuisvest. Met de werkzaamheden wordt binnenkort een begin gemaakt.
De nieuwe drukfabriek van Van der Veen bv – een dochter van Wegeners Courantenconcern te Apeldoorn gaat naar verwachting volgend jaar in bedrijf.
Vrijdag 23 november 1984
Twee ton voor koop wasserij
Subsidies voor verplaatsing
B en W van Winschoten willen pand en grond van wasserij Het Noorden aan de Gerlofsgang kopen voor 200.000 gulden. In dat bedrag zitten ook de kosten verwerkt voor verplaatsing van het bedrijf naar de Transportbaan op het industrieterrein aan de Beertsterweg. Rijk en provincie geven subsidies voor verhuizing en aankoop, terwijl de gemeente een bijdrage levert uit het komende stadsvernieuwingsfonds.
foto Harry Tielman
De gemeente heeft jarenlang met de directeur van de wasserij onderhandeld over de koop. In totaal gaat het om 400 vierkante meter grond. De wasserij is het enig overgebleven pand aan de steeg tussen de Vissersdijk en. de Bosstraat. Alle andere panden zijn gesloopt. Het is de bedoeling dat op het stuk grond woningen worden gebouwd in het kader van de stadsvernieuwing. In afwachting van de realisering van de plannen is het terrein voor de wasserij ingericht als een tijdelijk en nogal hobbelig parkeerterrein.
De raadscommissie openbare werken vergaderde vorige week in een besloten zitting over de aankoop. In hun voorstel aan de raad schrijven B en W: “Wij prijzen ons gelukkig dat deze aankoop niet inhoudt dat het bedrijf voor Winschoten verloren zou gaan, integendeel, het zal op een veel ruimer stuk grond weer verrijzen, zodat er volop expansiemogelijkheden komen”.
Erepenning voor Wanders
foto Engel Lameijer
De heer J.J. Th. Wanders is gisteren in het stadhuis de zilveren erepenning van de gemeente Winschoten overhandigd. Hij kreeg de onderscheiding uitgereikt door burgemeester T. Koek die zei dat de onlangs naar het Gooi vertrokken Wanders in zijn Winschoter periode altijd de belangen van Winschoten en omgeving voor ogen heeft gehad.
Wanders, de voormalige eigenaar van het Handelshuis, heeft zijn erepenning onder meer te danken aan zijn twaalfjarig voorzitterschap van Handel en Nijverheid en zijn voorzitterschap van de Stichting Promotie Winschoten. Wanders was tevens medeoprichter van de verenigingsraad van De Klinker, ondervoorzitter van de Kamer van Koophandel en actief lid van het koor Amicitia. Koek roemde de inzet van zowel de heer als mevrouw Wanders.
Hij zei dat een goed contact tussen het gemeentebestuur en het bestuur van Handel en Nijverheid “essentieel” is voor een zo goed mogelijke totale belangenbehartiging van de stad. “In die relatie was u een constante factor”, zei Koek tegen de heer Wanders. Volgens Koek heeft Wanders in zijn functie binnen de Stichting Promotie Winschoten een belangrijke aanzet gegeven tot de komst van het VVV-I kantoor.
In zijn dankwoord deed Wanders een oproep aan de Oost-Groningers zich gezamenlijk in te zetten tot een verbetering van het imago van het gebied. Alleen de komst van nieuwe industrieën draagt daar slechts ten dele aan bij, aldus Wanders. Volgens hem biedt een professionele aanpak van de uitbreiding en verbetering van de recreatie meer soelaas. “Verkoop het gebied. Denk ook de grens met Duitsland weg. En denk niet aan korte termijn politiek”. Volgens Wanders is er bij de Oost-Groningers bovendien sprake van te weinig geloof in eigen kunnen.
Dinsdag 27 november 1984
Drinkwater lijkt niet ernstig verontreinigd
Vanavond uitstel in De Klinker
De concentraties tetrahydrofuraan in het drinkwater aan de Meidoornlaan lijken niet erg gevaarlijk. Volgens een berekening van Menzo Molag van de Groningse Chemiewinkel van de Rijksuniversiteit zou een mens per dag twintig kubieke meter water kunnen drinken voordat de gevarengrens wordt overschreden. Dat komt neer op zoon veertig badkuipen water per dag.
Over de stof tetrahydrofuraan, die verwant is aan aceton en ether, is in Nederland nog zeer weinig bekend. In Amerika hebben momenteel onderzoeken plaats naar het mogelijk kankerverwekkend element. Bij de Chemiewinkel staat tetrahydrofuraan te boek als een matig giftige stof. Bij het inhaleren of inslikken van te grote concentraties kan schade aan nier of lever ontstaan. Tetrahydrofuraan wordt als oplosmiddel gebruikt bij de fabricage van lak, plastics en kleurstoffen.
Volgens Molag is met ratten de dodelijkheidsfactor van het oplosmiddel getest. Daaruit bleek dat de dieren stierven als ze drie gram tetrahydrofuraan per kilo lichaamsgewicht toegediend kregen. Omgerekend naar menselijke begrippen zou 180 gram dodelijk zijn. In de waterleidingen aan de Meidoornlaan zijn bij zeven woningen maximale concentraties van 1,3 microgram per liter water aangetroffen. Bij één woning zat 3,9 micro gram per liter.
Molag zegt dat hem de gevonden hoeveelheden dan ook niet erg ernstig lijken te zijn. De waterleidingmaatschappij in de provincie Groningen Waprog durft nog geen uitspraken over de giftigheidgraad te doen. De Waprog wacht op bericht van het ministerie van volksgezondheid en milieuhygiëne. “Dit bericht klinkt mij positief in de oren. Maar het blijft een punt van Volksgezondheid. En daar varen wij op”, aldus voorlichter Frits Vos.
ONDUIDELIJK
Hét is de Waprog nog onduidelijk waar de chemische stof vandaan komt. De waterleidingmaatschappij acht het niet uitgesloten dat het afkomstig is uit de lijm waarmee de pvc-waterleidingbuizen aan elkaar zijn verbonden. Het is ook mogelijk dat het van de voormalige vuilstortplaats aan de Meidoornlaan komt.
Volksgezondheid heeft de Waprog toegezegd dat het vandaag met nadere informatie over tetrahydrofuraan komt. De Waprog zal de Meidoornlaanbewoners vanavond tijdens de voorlichtingsavond in De Klinker daarover informeren. Op die bijeenkomst zijn ook de Provinciale Inspectie voor de Volksgezondheid en de Keuringsdienst van Waren aanwezig. De avond is bedoeld voor de bewoners van de Meidoornlaan en van de Burgemeester Schönfeldsingel, omgeving Zusterflat.
De gebruikers van de volkstuintjes aan de zwaar vergiftigde Spoorsloot zijn niet uitgenodigd. Volgens voorlichter Gerben van der Meulen van de gemeente Winschoten wil dat niet zeggen dat die mensen niet welkom zijn. Volgens wethouder H. Stuut (PvdA) is er nog onvoldoende informatie beschikbaar om voorlichting te kunnen geven aan de gebruikers van de Spoorsloot tuintjes. Hij zegt dat het wachten is op de resultaten van een onderzoek naar de mogelijke aanwezigheid van schadelijke stoffen in de groenten.
Donderdag 29 november 1984
Gat in Moushörn eindelijk dicht
Het “gat in de Moushörn”, dat jarenlang het achterste deel van de Langestraat ontsierde, is nu opgevuld. Het bedrijf Thie heeft deze week met een druk bezochte open dag de helft van het nieuwe winkelpand betrokken. Een schoenenzaak heeft belangstelling voor de andere helft van de winkelruimte, gebouwd op de plaats van het gesloopte hotel Smid.
Thie verkoopt huishoudelijke apparaten en radio-, televisie- en hifiapparatuur. Het bedrijf heeft ook vestigingen in Groningen, Haren, Hoogezand en Sappemeer. De nieuwe zaak is een voortzetting van het Winschoter filiaal van Wigboldus. Nadat Bouwma in Leeuwarden de vestigingen van het familiebedrijf had gekocht, heeft Thie weer het Winschoter filiaal overgenomen. In een kleinere ruimte biedt Thie hetzelfde assortiment, efficiënt ingericht. De vroegere bedrijfsleider K. Mulder en andere personeelsleden van Wigboldus Winschoten dragen nu het Thie-jasje.
Vrijdag 30 november 1984
EZ: prijs van Okto nog slechts “technische zaak”
De prijs waarvoor de Okto-machine door het ministerie van economische zaken van de hand zal worden gedaan aan de kartonconcerns Bührmann-Tetterode en KNP is slechts een “technische zaak”. “Er is nog geen overeenkomst gesloten met KNP en B-T, maar de partijen staan zeker niet als kemphanen tegenover elkaar.” Een woordvoerder van het ministerie van economische zaken heeft dat gistermiddag gezegd.
KNP en Bührmarm-Tetterode deelden gisteren mee dat het er naar uitziet dat met de minister overeenstemming bereikt zal worden over de koop van onderdelen van de Okto-machine. De beide concerns hebben de Okto-machines nodig voor de modernisering van de Papierfabriek Roermond B.V. Met een investering van circa 80 miljoen kan de productiecapaciteit in Roermond uitgebouwd worden van 150.000 ton per jaar naar meer dan 200.000 ton. De papierfabriek zal door die uitbreiding de grootste productie locatie in West-Europa worden.
KNP en Bührmann-Tetterode concentreren in Roermond de productie van olfkartonpapieren. Bührmann-Tetterode zal de helft van de aandelen in Roermond overdragen aan KNP. Dat levert het concern een bedrag op dat “in verhouding tot de jaarwinst als zeer belangrijk” moet worden gekwalificeerd.
In de 80 miljoen die gereserveerd is voor de modernisering van de papierfabriek is rekening gehouden met de koop van Okto. Directeur E. Driesen van de Roermondse fabriek zegt dat die reservering gegoten is in de vorm van post “onvoorziene kosten ‘, maar wil niet meedelen hoe groot die reservering is.
